te beantwoorden.

In de Republiek der Verenigde Nederlanden leken gezagsdragers als Johan van Oldenbarnevelt en Johan de Witt soms volledig de dienst uit te maken. Beiden waren raadpensionaris van Holland en West-Friesland. De Nederlandse geschiedenis telt veel meer raadpensionarissen (tot 1619 landsadvocaat genoemd) dan deze twee bekende mannen. Ze namen soms beslissingen die tot op de huidige dag doorwerken, maar hun functie bleef altijd iets tweeslachtigs houden. Ze werden in de praktijk landelijke bestuurders maar bleven formeel provinciale ambtenaren. Hoe machtig of invloedrijk een Hollandse raadpensionaris kon zijn, hing af van politieke omstandigheden, persoonlijke kwaliteiten en van de verhouding tot de stadhouder, tot Oranje.